Suplementy diety to produkty spożywcze, które mają na celu uzupełnienie codziennej diety w składniki odżywcze. Mogą zawierać witaminy, minerały, aminokwasy, kwasy tłuszczowe, błonnik, probiotyki, ekstrakty roślinne i inne substancje mające korzystny wpływ na zdrowie. Są dostępne w różnych formach, takich jak tabletki, kapsułki, proszki, płyny i batony.
Suplementy diety są stosowane w celu zapobiegania niedoborom żywieniowym, wspomagania zdrowia i poprawy samopoczucia. Mogą być zalecane w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania na określone składniki, na przykład podczas intensywnego wysiłku fizycznego, w czasie ciąży, dla osób starszych lub przy specyficznych dietach. Ważne jest jednak, aby stosować je z umiarem i zgodnie z zaleceniami, gdyż nadmiar niektórych składników może być szkodliwy.
W Polsce suplementy diety są regulowane przez prawo żywnościowe, co oznacza, że muszą spełniać określone normy bezpieczeństwa i jakości. Nie zastępują one zróżnicowanej diety, lecz mają na celu jej uzupełnienie. Przed rozpoczęciem stosowania suplementów diety zaleca się konsultację z lekarzem lub dietetykiem, aby upewnić się, że są one odpowiednie i bezpieczne dla danej osoby.
Do czego służą suplementy?
Suplementy są powszechnie stosowane przez miliony ludzi. Mogą one wypełniać apteczki i blaty łazienkowe, a ich codzienne przyjmowanie ma różne cele. Mogą one pomagać w zwalczaniu niedoborów witamin, zmniejszaniu ryzyka niektórych chorób lub po prostu dawać poczucie proaktywnego dbania o zdrowie.
Od witaminy A po cynk, suplementy diety są przyjmowane od dziesięcioleci. Kiedy suplementy stały się po raz pierwszy dostępne w latach 40. XX wieku, ludzie zaczęli masowo odwiedzać lokalne apteki, aby zaopatrzyć się w te produkty. Suplementy były uważane za sposób na poprawę ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia, i nigdy nie przestali ich stosować.
Możliwe przyczyny sięgania po suplementy obejmują chęć zwalczania niedoborów witamin, obniżenie ryzyka zachorowania na pewne choroby, czy też po prostu poczucie, że poprzez ich zażywanie dba się aktywnie o swoje zdrowie. Niezależnie od przyczyny, popularność suplementów utrzymuje się od dziesięcioleci, a ich przyjmowanie jest uważane za część codziennej troski o zdrowie.
Statystyki dotyczące stosowania suplementów diety.
- Suplementy multiwitaminowe lub mineralne stanowią 40% całej sprzedaży witamin.
- Najpopularniejszy suplement zawiera olej rybny, kwasy tłuszczowe omega-3, DHA lub EPA.
- Około 30% dorosłych w wieku 65 lat i starszych przyjmuje 4 lub więcej suplementów jakiegokolwiek rodzaju.
Zalecenia dotyczące suplementów diety można znaleźć wszędzie – w reklamach, za pośrednictwem influencerów w mediach społecznościowych, a także od sąsiadów, przyjaciół i rodziny. Wśród tego szumu może być trudno dowiedzieć się, który suplement – jeśli w ogóle – jest odpowiedni.
Chociaż wiele suplementów jest korzystnych dla zdrowia, dowody są bardzo zróżnicowane. Ważne jest, aby wiedzieć, które z nich mogą być korzystne, a które mogą być szkodliwe.
5 rzeczy, które powinien Pan wiedzieć o suplementach diety.
1. Suplementy występują w wielu formach.
Niezależnie od tego, czy mają postać tabletek, proszku czy płynu, cel suplementów diety jest często taki sam: uzupełnienie diety w celu uzyskania wystarczającej ilości składników odżywczych i poprawy zdrowia. Suplementy zawierają co najmniej jeden składnik diety, taki jak witaminy, minerały, zioła, substancje botaniczne, aminokwasy lub enzymy. Niektóre z najpopularniejszych suplementów występują w postaci multiwitamin, co może pomóc uniknąć przyjmowania tuzina tabletek każdego dnia, ale można je również kupić jako samodzielny suplement.
Najprostszy wspólny mianownik? Są one oznaczone jako suplementy diety. Popularne suplementy diety obejmują:
- Wapń
- Olej rybny
- Echinacea
- Żeń-szeń
- Czosnek
- Witamina D
- Ziele dziurawca
- Zielona herbata
2. Czy warto przyjmować suplementy?
Istnieje powód, dla którego suplementy są tak popularne: czasami działają.
Suplementy są popularne z powodu swojej potencjalnej skuteczności.
Przykładowe suplementy mogące korzystnie wpłynąć na zdrowie:
- Witamina B12: wspomaga zdrowie nerwów i komórek krwi, tworzenie DNA oraz zapobiega anemii.
- Kwas foliowy: redukuje ryzyko wad wrodzonych u kobiet w ciąży.
- Witamina D: wzmacnia kości.
- Wapń: wspiera zdrowie kości.
- Witaminy C i E: chronią komórki przed uszkodzeniami.
- Olej rybny: wspomaga zdrowie serca.
- Witamina A: spowalnia utratę wzroku spowodowaną zwyrodnieniem plamki żółtej związanym z wiekiem.
- Cynk: wspiera zdrowie skóry i spowalnia utratę wzroku spowodowaną zwyrodnieniem plamki żółtej związanym z wiekiem.
- Melatonina: pomaga w walce z jet lagiem.
Pomimo wielu badań nad suplementami (od 1999 roku Narodowy Instytut Zdrowia w USA wydał ponad 2,4 miliarda dolarów na badania nad witaminami i minerałami), dowody naukowe pozostają niejednoznaczne. Większość badań wskazuje, że multiwitaminy nie wydłużają życia, nie spowalniają spadku zdolności poznawczych ani nie zmniejszają ryzyka wystąpienia chorób, takich jak choroby serca, rak czy cukrzyca.
Produkty dostępne w sklepach mogą różnić się od tych używanych w badaniach, co może wprowadzać w błąd.
3. Suplementy nie zawsze są bezpieczne.
Multiwitaminy zazwyczaj nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Istnieje jednak potrzeba zachowania ostrożności przy wprowadzaniu nowych substancji do organizmu.
Przepisy dotyczące suplementów diety są mniej rygorystyczne niż w przypadku leków na receptę. Niektóre suplementy mogą zawierać składniki niewymienione na etykiecie, które mogą być niebezpieczne. Istnieją też produkty sprzedawane jako suplementy diety, które faktycznie zawierają leki na receptę, co jest niedozwolone.
Przykładowe suplementy stwarzające ryzyko:
- Witamina K: może zmniejszać skuteczność leków rozrzedzających krew.
- Miłorząb japoński: może zwiększać rozrzedzenie krwi.
- Ziele dziurawca: może zmniejszać skuteczność niektórych leków, takich jak antydepresanty i antykoncepcyjne.
- Suplementy ziołowe żywokost i kava: mogą uszkadzać wątrobę.
- Beta-karoten i witamina A: mogą zwiększać ryzyko raka płuc u palaczy.
4. Konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem przyjmowania suplementów.
Pierwszym krokiem jest omówienie opcji z lekarzem, ponieważ skuteczność i bezpieczeństwo suplementu zależą od indywidualnej sytuacji zdrowotnej.
Ponadto, przy wyborze suplementu należy kierować się prostymi wskazówkami:
- Przyjmowanie suplementów zgodnie z zaleceniami na etykiecie i instrukcjami lekarza.
- Zapoznanie się z etykietą, składnikami, interakcjami z lekami i procentową wartością dzienną (% DV).
- Unikanie ekstremalnych stwierdzeń, takich jak „całkowicie bezpieczny” lub „działa lepiej niż (lek na receptę)”.
- Pamiętanie, że termin „naturalny” nie zawsze oznacza „bezpieczny”.
- Przechowywanie suplementów w odpowiedni sposób i z dala od dzieci.
5. Moc odżywcza zdrowej diety.
Niezależnie od celu przyjmowania suplementów, nie zastąpią one zdrowej diety bogatej w składniki odżywcze.
Suplementy nie powinny być stosowane zamiast prawdziwego jedzenia. Sałatka pełna składników odżywczych oferuje więcej korzyści niż pigułka wyprodukowana w fabryce.
Witaminy i minerały są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Większość osób dostarcza sobie zalecane składniki odżywcze poprzez zdrowe odżywianie, ale niektórzy potrzebują dodatkowego wsparcia. W takim przypadku suplementy dostarczają brakujących składników, wspierając zdrowie organizmu.
Zastrzeżenie.
Informacje zawarte w tym artykule zostały opracowane wyłącznie w celach edukacyjnych i nie zastępują świadomej porady ani opieki medycznej. Nie należy ich wykorzystywać do diagnozowania lub leczenia żadnych problemów zdrowotnych lub chorób bez konsultacji z lekarzem. Przed poleganiem na jakichkolwiek informacjach zawartych w tym artykule lub na tej stronie internetowej należy skonsultować się z lekarzem.
