Hydrolaty mają różnorodne właściwości. Stosowane są do pielęgnacji skóry twarzy i włosów oraz jako środek wspomagający gojenie ran. Działają nawilżająco, tonizująco, odświeżająco i aromatyzująco. Stanowią doskonałą alternatywę dla wody termalnej.
Na rynku dostępna jest szeroka gama hydrolatów, które uzyskuje się metodą destylacji. W sprzedaży znajdują się hydrolaty z róży, lawendy, łopianu, sosny, nagietka, chabra i wielu innych roślin. Wybór należy dostosować do właściwości rośliny, z której pochodzi hydrolat.
Czym jest hydrolat.
Hydrolat to naturalna woda powstała w wyniku ekstrakcji olejków eterycznych podczas destylacji. Proces polega na obróbce surowca, np. płatków róż, parą wodną pod ciśnieniem, co uwalnia biologicznie czynne substancje. Nasycony cennymi związkami para wodna przechodzi przez kondensator, gdzie schładza się i przechodzi w fazę ciekłą.
Uzyskana ciecz składa się z dwóch warstw: wody i olejku eterycznego. Olejek jest oddzielany, a pozostała ciecz, zawierająca resztki olejku eterycznego i rozpuszczone chemiczne elementy, nazywana jest hydrolatem. Wiele hydrolatów nie ma wyraźnego zapachu, więc nie należy oczekiwać od nich intensywnego aromatu jak w przypadku olejków eterycznych.
Sposoby użycia hydrolatów.
Hydrolaty przenoszą większość właściwości leczniczych roślin. Od naparów różnią się brakiem zanieczyszczeń, które mogą osadzać się i prowadzić do zepsucia produktu, takich jak naturalne barwniki czy fragmenty roślin. Z tego powodu to właśnie wody aromatyczne, a nie napary, są najczęściej stosowane w produkcji leków i kosmetyków. Woda kwiatowa jest łatwiejsza w użyciu niż olejek eteryczny – nie wymaga precyzyjnego dozowania i jest gotowa do użycia.
- Właściwości hydrolatów różnych roślin pozwalają na ich stosowanie w postaci aromatycznych sprayów. Parowe destylaty nie tylko nasycają powietrze delikatnym zapachem, który nie porównuje się z syntetycznymi odświeżaczami, ale także dezynfekują i oczyszczają je. Hydrolaty eukaliptusa i sosny na przykład nawilżają powietrze i eliminują bakterie.
- Hydrolat można wlać do rozpylacza i używać jako odświeżający spray do ciała i twarzy, co jest wygodne podczas podróży. Właściwości odświeżające hydrolatu wzrastają, gdy przechowuje się go w lodówce. W gorące dni zaleca się stosowanie wody lawendowej i różanej, a także miętowej, dodanej do nawilżacza, aby ułatwić przetrwanie upałów.
- Pielęgnacja skóry – hydrolat jest doskonałym naturalnym środkiem czyszczącym i tonizującym. Może być stosowany do leczenia drobnych uszkodzeń skóry (zadrapania, rany, blizny). Działa skutecznie, ale delikatnie, co sprawia, że jest odpowiedni dla skóry dzieci i wrażliwych obszarów. Ranom i problematycznej skórze warto stosować wodę lawendową, która świetnie sprawdza się również jako spray po goleniu, łagodząc podrażnienia i zapobiegając wrastaniu włosów. Hydrolaty można również stosować do płukania włosów.
- Aromatyczny hydrolat może być używany zamiast wody termalnej. W przypadku skóry tłustej zaleca się eukaliptus, szałwię lub jałowiec, natomiast dla skóry suchej i wrażliwej, z tendencją do podrażnień i alergii, odpowiednia będzie rumianek, lawenda, immortelle, róża lub neroli. Hydrolat miętowy zapewnia odświeżający efekt dla każdej skóry. Można także zamrozić wodę kwiatową i stosować kostki lodu do przemywania skóry, o ile nie występuje indywidualna nietolerancja lub couperose.
- Różowy hydrolat pomoże w przypadku zapalonych, zmęczonych i opuchniętych oczu. Należy nasączyć wacik schłodzoną wodą różaną i nałożyć na zamknięte powieki na 10-15 minut, aby odświeżyć spojrzenie.
- Ochrona skóry – każdy hydrolat wzmacnia i chroni skórę dzięki słabo kwasowemu poziomowi pH. Oprócz stosowania w czystej postaci jako tonik, można dodać hydrolat do samodzielnie przygotowanego lotionu.
- W leczeniu grypy i przeziębień pomocne będą hydrolaty o właściwościach immunostymulujących: jodły, szałwii, rozmarynu. Ułatwiają one oddychanie i wspomagają szybki powrót do zdrowia. Można ich używać do dezynfekcji miejsc, gdzie gromadzą się ludzie: biur, klas szkolnych, oddziałów szpitalnych, co jest szczególnie ważne w sezonie zimowym i w okresach epidemii.
- Hydrolaty mają również korzystny wpływ na jamę ustną: odświeżają oddech i leczą dziąsła. Roztwór wody aromatycznej szałwii, mięty, róży, lawendy lub rumianku (jedna część hydrolatu na jedną część wody) można wlać do irygatora i używać do płukania ust, a w przypadku anginy także gardła.
- Pielęgnacja roślin i tekstyliów – hydrolaty roślinne można stosować do spryskiwania roślin doniczkowych. Liście staną się zielone i zdrowe, a szkodniki i grzyby będą mniej groźne.
- Aby umilić proces prasowania i nadać ubraniom subtelny zapach, można spryskiwać je wodami aromatycznymi. Hydrolaty mogą również dezynfekować wyprane pościele. Zaleca się stosowanie tej metody na ubrania, które nie będą noszone wkrótce. Jeśli nie chce się używać rozpylacza, można wlać roztwór do żelazka.
- Bezpieczeństwo i przechowywanie – stężenie aktywnych cząsteczek w hydrolatach jest bardzo niskie, dlatego można je bez obaw stosować w pielęgnacji dzieci. Na przykład, dwie łyżki stołowe wody rumiankowej lub lawendowej można dodać do kąpieli dziecka.
- Wody aromatyczne są doskonałą bazą do tworzenia indywidualnych kompozycji perfumeryjnych. Aby utrzymać delikatny aromat i dostosować jego intensywność, dodaje się olejki eteryczne (rozpuszczone w organicznych solubilizatorach lub polisorbacie).
- Hydrolaty roślinne mogą również przynieść korzyści domowym zwierzętom. Spryskiwanie sierści i miejsc, gdzie zwierzę przebywa najczęściej, wodą z piołunem i lawendą pomoże w eliminacji pasożytów, takich jak kleszcze czy pchły.
Właściwości hydrolatów.
Hydrolat różany.
Najpopularniejsza woda kwiatowa, korzystnie wpływająca na skórę twarzy, ciała, okolice oczu oraz włosy. Hydrolat różany pomaga w walce z depresją, wzmacnia układ hormonalny, łagodzi objawy PMS, redukuje skurcze. Jest użyteczny przy ostrych i przewlekłych postaciach zapalenia oskrzeli, a także zmniejsza nadmierny apetyt.
Woda różana znajduje zastosowanie także w kuchni, często dodawana do deserów i napojów, takich jak sorbety, lody, lassi (indyjski jogurt), syropy, baklava oraz zimna herbata.
Woda różana jest znana ze swoich korzystnych właściwości dla skóry, w tym:
- Nawilżania naskórka, zwężania porów, efektu odświeżenia, zwłaszcza dla skóry dojrzałej.
- Leczenia trądziku, zaczerwienień i podrażnień.
- Działania tonizującego, ułatwiającego aplikację kremów.
- Ogólnego tonizowania skóry.
- Minimalizowania objawów alergii.
- Delikatnego, przyjemnego zapachu, co sprawia, że często jest dodawana do kosmetyków.
Hydrolat rumiankowy.
Rumianek, znany od dzieciństwa, w formie hydrolatu pomaga w przypadku zapaleń, swędzenia, dermatoz, oparzeń słonecznych i zaczerwienień. Jego właściwości zapewniają natychmiastowe ukojenie, redukcję podrażnień, delikatne nawilżenie, wygładzenie i regenerację. Odpowiedni dla każdego typu skóry, w tym okolic oczu.
Można stosować u dzieci oraz osób z wrażliwą, problematyczną skórą skłonną do podrażnień. Delikatny hydrolat rumiankowy nadaje się także do przemywania błon śluzowych oczu (przy zmęczeniu, zapaleniu spojówek).
Mimo swojej delikatności, rumianek jest skutecznym środkiem przeciwzapalnym i kojącym, używanym w leczeniu wielu dolegliwości. Hydrolat rumiankowy pomaga przy trądziku, oparzeniach, ukąszeniach owadów, pęknięciach skóry. Można go stosować od narodzin.
Hydrolat szałwiowy.
Parowy destylat szałwii charakteryzuje się specyficznym zapachem. Jest niezastąpiony w pielęgnacji skóry mieszanej i tłustej, regulując wydzielanie sebum i zwężając pory, co zapobiega powstawaniu trądziku. Ponadto, szałwia ma właściwości lipolityczne — rozkłada komórki tłuszczowe, przez co jest składnikiem programów antycellulitowych.
Możliwości zastosowania hydrolatu szałwiowego obejmują:
- Naturalny dezodorant do ciała i stóp.
- Odżywka do ciemnych włosów, nadająca im blask.
- Tonizacja skóry podczas antycellulitowych kąpieli i masaży.
- Dezynfekcja powietrza w okresach epidemii.
- Aromatyzacja sauny.
- Pielęgnacja tłustej skóry (w połączeniu z wodą kwiatową z hamamelisu).
- Kompresy przy ukąszeniach owadów (w celu złagodzenia obrzęków, bólu, swędzenia i zaczerwienień).
Hydrolat rozmarynowy.
Rozmaryn jest jednym z najlepszych naturalnych środków do pielęgnacji włosów. Pomaga w leczeniu wielu problemów, takich jak łupież, wypadanie włosów, oczyszcza skórę głowy, zachowuje intensywny kolor włosów. Dzięki działaniu rozmarynu włosy stają się mocne, lśniące i pełne objętości, szybciej rosną. Hydrolat rozmarynowy ma właściwości lecznicze, oczyszczające, antyoksydacyjne, tonizujące oraz bakteriobójcze.
Hydrolat sosnowy.
Właściwości hydrolatu sosnowego dla skóry obejmują:
- Delikatne oczyszczanie.
- Nawilżanie i tonizowanie.
- Odmładzanie, poprawa kolorytu skóry.
- Działanie antyseptyczne.
- Przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne, zapobiegające trądzikowi.
- Ochrona przed negatywnym wpływem środowiska.
- Wyrównywanie kolorytu skóry.
- Działanie przeciwobrzękowe.
- Redukcja zaczerwienień i podrażnień, leczenie stanów zapalnych.
- Mobilizacja naturalnych mechanizmów ochronnych skóry.
- Leczenie trądziku i ropni.
- Działanie antycellulitowe.
- Poprawa przepływu limfy.
- Działanie dezodorujące.
W przypadku włosów, woda aromatyczna sosnowa:
- Wzmacnia cebulki włosów.
- Stymuluje wzrost.
- Pomaga w zwalczaniu łupieżu.
- Nadaje włosom blask.
Hydrolat lawendowy.
Hydrolat lawendowy, znany z właściwości pielęgnacyjnych, jest skutecznym środkiem dla każdego typu skóry i włosów. Lawenda działa kojąco, łagodząc wrażliwą skórę; wygładza zmarszczki i wspomaga utrzymanie jędrności i młodości skóry; leczy trądzik i zaskórniki, co jest szczególnie istotne w przypadku skóry tłustej; odświeża i nawilża skórę suchą.
Hydrolat lawendowy jest bezpieczny dla dzieci; można nim spryskiwać skórę przy zmianie pieluchy, dodawać do kąpieli, dezynfekować pościel oraz pomieszczenia, w których śpi dziecko, aby zapewnić spokojny sen. Działa również korzystnie na włosy, nawilżając skórę głowy, eliminując swędzenie i łojotok, wspomagając wzrost włosów i nadając im blask.
Lawenda jest skuteczna również w leczeniu oparzeń słonecznych, oparzeń domowych oraz ukąszeń owadów. Świetnie orzeźwia w upalne dni.
Hydrolat lawendowy ma charakterystyczny, ziołowy, miodowy zapach, mniej intensywny niż olejek eteryczny, przypominający zapach opadłych liści, przynoszący spokój i ukojenie.
Hydrolat chaberowy.
Hydrolat z chabra jest idealnym środkiem do pielęgnacji wrażliwych okolic wokół oczu, ale sprawdza się również na innych częściach ciała. Jego właściwości są wynikiem zawartości witamin, flawonoidów, mikroelementów i glikozydów. Zapewnia skórze nawilżenie, odżywienie i tonizowanie, niezależnie od typu i wieku.
Chaber zawiera antocyjany, dzięki czemu może być używany jako łagodny środek antyseptyczny. Hydrolat z chabra redukuje worki i obrzęki pod oczami, nadaje skórze blask, uspokaja oczy zmęczone pracą przy monitorze lub noszeniem soczewek kontaktowych. Może być również stosowany u dzieci; łagodzi odparzenia u niemowląt, nawilża i wygładza.
Zapach hydrolatu z chabra jest bardzo delikatny i elegancki.
Hydrolat korzenia łopianu.
Hydrolat z korzenia łopianu charakteryzuje się doskonałymi właściwościami, zapewniając kompleksową pielęgnację włosów. Skutecznie oczyszcza włosy i stymuluje ich wzrost.
Działa oczyszczająco, odżywczo, przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Wiele szamponów i odżywek zawiera hydrolat z łopianu, jednak w czystej formie działa on najskuteczniej. Hydrolat łopianowy skutecznie zwalcza łojotok i łupież na skórze głowy oraz trądzik i pryszcze na skórze twarzy.
Hydrolat nagietkowy.
Nagietek jest niezawodnym środkiem w pielęgnacji skóry. Hydrolat nagietkowy ma przede wszystkim działanie oczyszczające i antyseptyczne. Reguluje wydzielanie sebum, poprawia kondycję włosów i eliminuje trądzik.
Może stanowić doskonałą alternatywę dla drogich toników do twarzy, a także leczyć skórę z wyprysków, zaczerwienień i podrażnień. Regularne stosowanie hydrolatu nagietkowego jako płukanki do włosów pomoże w walce z łupieżem i innymi problemami skóry głowy.
Hydrolaty roślinne są skutecznymi i prostymi środkami pielęgnacyjnymi, które przyniosą korzyści organizmowi.
